بیماری سلیاک نوعی اختلال خودایمنی است که توانایی بدن شما را در هضم و جذب مواد غذایی مختل میکند. افراد مبتلا به این بیماری پس از مصرف نان، ماکارونی، پیتزا و سایر محصولات حاوی گلوتن دچار علایم میشوند. گلوتن، پروتیینی موجود در گندم، جو و چاودار است که به روده افراد مبتلا آسیب میرساند و مانع جذب درست مواد مغذی میشود. این بیماری میتواند کودکان و بزرگسالان را تحت تأثیر قرار دهد.
برخی افراد ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند، اما در صورت بروز علایم، میتواند شامل موارد زیر باشد:
-
درد در شکم
-
اسهال
-
حرکات رودهای روغنی و شناور
-
کاهش وزن
-
نفخ و احساس پری مزمن
-
کم اشتهایی
-
تولید گازهای بد
-
بثورات پوستی خارش دار
-
علایم نامریی مانند ضعف استخوانها یا پایین بودن سطح آهن
-
رشد آهسته در کودکان
اگر فکر میکنید به بیماری سلیاک مبتلا هستید، قبل از حذف گلوتن از رژیم غذایی خود به پزشک مراجعه کنید. قطع گلوتن قبل از تشخیص میتواند نتایج آزمایشات را غیرقابل اعتماد کند.
-
اسهال طول کشیده
-
یبوست مقاوم
-
دندانهای قهوهای یا زرد با حفره یا شیار
-
کوچک بودن یا سبک بودن نسبت به سن
-
تأخیر در بلوغ
-
سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری سلیاک
پزشکان برای تشخیص بیماری سلیاک از چند روش استفاده میکنند:
-
آزمایش خون: بررسی پروتیینهایی که بدن بعد از مصرف گلوتن تولید میکند. برای دقت بیشتر، آزمایش باید در رژیم غذایی حاوی گلوتن انجام شود.
-
بیوپسی: نمونهبرداری از بافت روده کوچک برای بررسی آسیب ناشی از گلوتن.
قطع کامل مصرف گلوتن بهترین درمان است. باید از گندم، جو، چاودار و گاهی جو دوسر خودداری کنید، که در نان، ماکارونی، شیرینیها و بسیاری از غذاهای آماده وجود دارند. همچنین باید مصرف شیر و پنیر را در مراحل اولیه محدود کنید تا روده فرصت بهبودی پیدا کند.
-
برنج، ذرت، سیبزمینی، گندم سیاه و سویا
-
میوهها و سبزیجات
-
محصولات با برچسب “بدون گلوتن”
پزشک ممکن است برای جبران کمبود مواد مغذی ویتامینها را تجویز کند.
افراد معمولاً ظرف دو هفته از شروع رژیم بدون گلوتن بهبود علایم را تجربه میکنند. با این حال، رعایت رژیم بدون گلوتن تا پایان عمر لازم است و پزشک توصیه میکند سالی یک بار آزمایش خون انجام شود.
تجربه زندگی با بیماری سلیاک نیازمند یادگیری مهارتهای جدید غذایی است، از جمله خواندن دقیق برچسب مواد غذایی و تشخیص منابع پنهان گلوتن در غذاها و داروها. این مهارتها به شما کمک میکند سالم بمانید و از بروز عوارض طولانی مدت جلوگیری کنید.
علاوه بر این، حمایت خانواده و متخصص تغذیه میتواند روند تطبیق با رژیم بدون گلوتن را سادهتر کند و کیفیت زندگی شما را بهبود بخشد. افراد مبتلا یاد میگیرند چگونه از غذاهای تازه و طبیعی بهره ببرند و همزمان از مواد غذایی حاوی گلوتن پرهیز کنند.
